کتاب سفینة البحار و مدینة الحکم و الآثار (جلد پنجم)

سفینة البحار و مدینة الحکم و الآثار مهم‌ترین و معروف‌ترین اثر پیرامون بحارالانوار است، که توسط شیخ عباس قمی گردآوری شده‌است.
این کتاب فهرست موضوعی بحارالانوار علامه مجلسی است که در مدت ۲۰ سال به پایان رسیده‌است. شیخ عباس خود می‌نویسد این کتاب بهترین اثر بجا مانده از وی است. او آن را در دو جلد تنظیم نموده و در جهت آسان نمودن مراجعه به بحارالانوار که بیش از صد جلد می‌باشد نوشته شده است.
شیخ عباس قمی در سال
«۱۲۹۴ ه‍.ق» برابر با « ۱۲۵۴ ه‍.ش » در قم متولد شد.
شیخ عباس تحصیلات دوران کودکی و نوجوانی را در قم گذراند. و پس از گذراندن مقدمات به نجف مسافرت کرد.
در نجف به مدت شش سال در درس اساتیدی از جمله صاحب عروه شرکت نمود؛ ولی اصلی‌ترین استاد وی در علم حدیث علامه نوری است که تأثیر بسیاری بر شیخ عباس می‌گذارد.
محدث قمی پس از درگذشت محدث نوری در سال ۱۳۲۲ هجری قمری نجف را ترک کرد و به ایران بازگشت.
شیخ عباس قمی در روز جمعه اول ربیع الثانی۱۳۳۱هجری قمری به قصد اقامت وارد شهر مشهد شد. علت اقامت وی در مشهد به تقاضای حاج آقا حسین قمی بود و تا سال ۱۳۲۹ هجری قمری در آن جا سکونت داشت.
شیخ عباس قمی پس از واقعه گوهرشاد برای همیشه به نجف هجرت نمود و در آنجا در شب سه شنبه ۲۲ذی الحجه سال ۱۳۵۹ هجری قمری مصادف با اول بهمن ماه ۱۳۱۹ هجری شمسی و در سن ۶۵ سالگی درنجف فوت کرد.
عباس قمی آثار بسیاری از خود به جای گذاشت که مهم‌ترین آنها کتاب سفینه البحار است که 20 سال برای آن زمان گذاشت.
شیخ عباس قمی در مقدمه این کتاب « سفینه البحار…» پس از آنکه از اهمیت و جایگاه احادیث سخن می‌راند و از وجوب بسط و صیانت از آن سخن می‌گوید، خود را از عاشقان احادیث معصومین از عنفوان جوانی می‌شمرد و از وجه همت قرار دادن همه کتب حدیثی برای خود یاد می‏‌نماید و سپس می‏‌گوید: ( پس از مطالعه تمام کتب حدیثی، به این نتیجه رسیدم که کتاب بحارالانوار کتابی است جامع المقاصد و دارای فواید و حسن اسلوب و مشتمل بر انواع علوم و حکم و اسرار به همین خاطر فهرست کردم آن را بنا بر حروف معجم )
این اثر گزیده‎ای بسیار دقیق و حساب شده از سراسر یک دائره المعارف بزرگ به نام بحار است که مایه صرفه‏‌جویی فراوان در وقت و مانع اتلاف عمر است.