کتاب زندگاهان اثر شروین وکیلی، جلد نخست از مجموعهی «تاریخ خرد» است که سیر اندیشهی فلسفی را با محور گرفتنِ فرهنگ ایرانی بازخوانی میکند. گاهان کهنترین شعرِ موجود در زبانهای ایرانی و آغازگاه آیین و فرهنگی است که به تدریج در هزارهی سوم پیش از میلاد در ایران شرقی زاده شد و به تدریج گسترش یافت و در نهایت تاسیس کشور ایران به دست هخامنشیان را ممکن ساخت. زندِ گاهان، شرح و تفسیری است فلسفی از این متن. نویسنده چهار شاخص را برای تفکیک متون فلسفی از سایر متون پیشنهاد میکند، و گام به گام نشان میدهد که گاهان -گذشته از اهمیتی که به عنوان یک شعرِ ادبی یا متن دینی دارد- یک متن فلسفی هم هست. پرسش محوری در این کتاب، بازسازی نظام فلسفیِ نهفته در گاهان است. این کار با مرور تفسیرها و شرحهای موجود دربارهی گاهان، و نفد و واسازیشان انجام میشود، و در نهایت ساختار فلسفهی نهفته در گاهان بر مبنای حدود پنجاه کلیدواژهی پایه بازسازی و همچون نظامی از اندیشهی پرسشمدار پیشنهاد میشود.
دسامبر 13