اساطیر یونانی بدنه اساطیر و آموزههایی است که به یونان باستان مرتبط میباشد، درباره خدایان و قهرمانان آنان، طبیعت جهان و ریشههای آن و اهمیت مکتب و آیین آنها سخن میگوید. این اسطورهشناسی بخشی از مذهب یونان باستان میباشد. محققان به منظور مشخص کردن تاثیرات دینی و سیاسی آن بر یونان باستان و تمدن آن و درک خود اسطورهسازی، اسطورهها را بررسی میکنند.
اساطیر یونانی به صراحت و به طور گسترده در مجموعهای از داستانها و به طور ضمنی در آثار هنری یونانی مانند گلدانهای نقاشی و هدایای وتیو نمود یافته است. اسطورههای یونانی میکوشند منشا جهان را توصیف کنند، و جزئیات زندگیها و ماجراهای طیف گستردهای از خدایان، الههها، قهرمانان، پهلوانان و موجودات اساطیری را بیان مینماید. این حسابها در ابتدا در یک سنت شفاهی درج شدند؛ امروزه اساطیر یونانی در درجه اول از ادبیات یونانی معلوم میشوند. قدیمیترین منابع ادبی یونان، یعنی اشعار حماسی ایلیاد و ادیسه هومر، بر روی جنگ تروآ و اتفاقات بعدی آن تمرکز کردهاند. هزیود، شاعر معاصر هومر، دو اثر به نامهای تئوگونیا و کارها و روزها نوشته است، که درباره پیدایش جهان، جانشینی قوانین الهی، جانشینی نسلهای بشر، ریشه مشکلات انسان و ریشه کارهای فداکارانه سخن میگوید. همچنین اساطیر در سرودهای هومری، در قطعات اشعار حماسی از چرخه حماسی، در اشعار غنایی، در کارهای تراژدیک قرن پنجم قبل از میلاد، در آثار محققان و شاعران عصر هلنیستی، و در متون امپراتوری روم نوشته شده به دست پلوتارک و پوسانیاس دیده میشود.
یافتههای باستانشناسی منبع اصلی جزئیات درباره اساطیر یونانی را فراهم میکنند، که در آن خدایان و قهرمانان به طور برجسته در تزیین مصنوعات به کار رفتهاند. طراحی هندسی مصنوعات سفالی قرن هشتم قبل از میلاد، علاوه بر ماجراهای “هرکول”، صحنههایی از جنگ تروآ را نشان میدهند. در دوران موفق یونان باستان، یونان کلاسیک، و یونان هلنیستی، صحنههای هومری و صحنههای اساطیری متنوع دیگر ظاهر شدند و مکمل ادبیات موجود گشتند. اساطیر یونانی تاثیری عمیق بر فرهنگ، هنر، و ادبیات تمدن غرب داشته، و به عنوان بخشی از میراث و زبان غرب باقی ماندهاند. از گذشته تا کنون، شاعران و هنرمندان، از اساطیر یونان الهامات فراوانی گرفته و اهمیت و ارتباط معاصر را در موضوعات مختلف کشف کردهاند. داستانهای اساطیری یونان هویت عام این کشور را رقم زدهاند و از هنگام ظهورشان در سدهٔ هشت پیش از میلاد از طریق اشعار حماسی هومر، تأثیری بهسزا در تحول هنر، موسیقی و ادبیات اروپای غربی داشتهاند. این اشعار ایزدان المپ را معرفی میکنند؛ ایزدانی با معایب انسانی، که بر سرنوشت انسانهای فانی فرمانروایند.
هنر و ادبیات یونان یا متاثر از اساطیر این سرزمین و یا بدان راهی دارد . یونانیان را داستان زندگی خدایان بسیار و این گزارش ها با اسطوره ی آفرینش جهان و راه دست یابی خدایان به قدرت سر و کار دارد و روایاتی از این دست با تاریخ یونان باستان پیوند می یابد. این روایت ها با بازگشت فرزندان هراکلس به پلوپونز و به هنگام استیلای “دوریان” ها حدود ۱۲۰۰ قبل از میلاد پایان می گیرد و این هنگامی است که آخرین موج مردمان یونانی زیان وارد یونان و در “بیوشیه” و “اسپارت” اسکان می یابند . شهریاران اسپارت خود را از تبار فرزندان “هراکلس” می دانستند .
برای یونانیان اسطوره های حماسی همانا تاریخ کهن آنان بود و هم بدین دلیل به شجره نامه ی استناد می جستند که شخصیت قهرمانان اسطوره ی را از زیان نویسندگان باستان بازگو می کرد.
تفسیرهای روانشناختی تا مردمشناختی و جامعهشناختی و نگرشهای همراه نگرش سنتی است که دستمایه این کتاب را تشکیل میدهد و چنین رویکردی شاید بهترین گزارشگر برخی از ویژگیهای اساطیر یونانی است.