کتاب «کوروش»

گی راشه، نویسندۀ فرانسوی این رمان، که کوروش را بزرگترین سردار و بزرگوارترین شهریار عالم می‌خواند، سال‌های عمر خود را با جهانگردی و تحقیق دربارۀ تاریخ مصر و یونان گذرانده، و چندین کتاب معتبر در زمینۀ باستان‌ شناسی و تاریخ مصر و یونان باستان تالیف کرده است، و در کتاب کوروش، تاریخ و افسانه و خیالپردازی را به هم آمیخته، و اثری زنده و پویا و جذاب به وجود آورده است. این طرز داستان سرایی، داستان‌های شب رادیو ایران را به یاد می‌آورد، که مترجم این کتاب در ایام جوانی، ده بیست سالی از نویسندگان آن برنامه بوده است. نویسندۀ این رمان در مقدمۀ کتاب خود می‌نویسد: «بخشی از وقایع داستان را از هرودوت گرفته‌ ام، که به زمان کوروش نزدیک‌تر بوده، و به اکبالتن -همدان- و شوش هم سفر کرده است، و بخشی دیگر را از گزنفون، که در پایان قرن پنجم پیش از میلاد می‌زیسته است.»
نویسنده نه تنها آثار هرودوت و گزنفون، بلکه هر کتاب و نوشته‌ ای را که دربارۀ کوروش بزرگ و اوضاع و احوال آن روزگار نکته‌ ای یا اشاره‌ای داشته، مطالعه کرده و در داستان‌ پردازی خود در نظر داشته است.