کتاب ” چرا ایران عقب ماند و غرب پیش رفت “

نوشته دکتر کاظم علمداری
که استاد جامعه شناسی دانشگاه ایلی نویز است، کوشیده تا با یک بررسی تطبیقی-تاریخی که به گفته او رویکرد انتقادی دارد، علل عقب ماندگی جامعه ایران را در طول تاریخ مورد بررسی قرار دهد. در واقع یک نگاه کل گرا دارد به روند توسعه و پیشرفت جامعه ایران به نسبت غرب- یا بهتر بگوییم جوامع غربی- که به عنوان اولین این جوامع یونان را بر می گزیند. رویکرد کلی علمداری در این کتاب، رویکردی عینی است. بدین معنی که او به جای اینکه عوامل ذهنی نظیر فرهنگ، دین یا حتی علم را علت توسعه بداند، عوامل ساختاری اقتصادی و اجتماعی را به عنوان علل ریشه ای تسریع کننده یا تاخیردهنده توسعه جامعه ایران مطرح می کند. از این رو، در کتاب شاهد نزدیکی بسیار نگاه نویسنده با مارکس هستیم و در بسیاری از استدلال ها و نظرات خویش به او استناد می کند. او برای بررسی جامعه ایران، از عوامل اکولوژیک و جغرافیایی شروع می کند، آن را موجب و موجد ساختارهای اقتصادی- اجتماعی خاص نظیر اقتصاد کشاورزی یا تجاری می داند و اینها را تاثیرگذار بر توسعه یک جامعه می گیرد.