فیزیولوژی ایمان

نویسنده: ن. فخر.
به تازگی کتاب جدید و بی نظیری با نام فیزیولوژی ایمان منتشرشده و در اون مکانیسمهای فیزیولوژیک ایجاد ایمان و همینطور مکانیسمهای فیزیولوژیک ماندگاری ایمان و نحوۀ تاثیر گذاری حرفهای روحانیون ادیان رو بر مغز گونه هوموساپینس، یعنی ما انسانها، به شکلی ساده و جذاب و متکی بر تحقیقات علمی شرح داده. بعید میدونم هیچ نمونه ای شبیه این کتاب نوشته شده باشه. یکی از نقاط تمایز بین گونۀ هوموساپینس، یعنی ما انسان‌ها، و دیگر حیوانات اینست که ما می‌توانیم ایمان دینی داشته باشیم. منظورم از ایمان دینی اعتقاد به وجودِ موجود یا موجوداتی ماورایِ جهانِ محسوس است که بر زندگیِ ما نظارت و قدرتِ دخل و تصرف دارند. ما شواهدی از وجود ایمان دینی در حیوانات نمی‌بینیم. اثرات و نتایج پدیدۀ ظاهراً سادۀ ایمان دینی آن‌چنان متعدد و مهم است که می‌تواند ما را وادار کند به تحقیق در خصوصیات مغزِ گونۀ خود بپردازیم تا بفهمیم چه ویژگی‌هایی در مغزِ ما منجر به امکان بروز این خصلت متمایز می‌شوند و چرا این ویژگی‌ها در طول تکامل در مغز ما به‌وجود آمده‌اند و مانده‌اند. آیا فقط یک خصوصیتِ منحصربه‌فرد در مغز ما موجب تحقق ایمان می‌شود یا ایمان دینی محصولِ چند خصوصیتِ مختلف در مغز است؟ آیا استعدادِ داشتنِ ایمانْ یک ویژگیِ حیاتیِ اصلی است که بدون آن زندگیِ فردی یا گروهیِ انسان‌ها مختل می‌شده؟ یا این‌که این استعدادْ صرفا عارضۀ جانبیِ خصوصیاتِ متعددِ دیگری‌ست که البته آن خصوصیات برای ادامۀ حیاتِ فردی یا برتریِ گروهیِ هوموساپینس بر حیوانات و گروه‌های انسانیِ دیگر لازم بوده‌اند، اما در عین حال محملی شده‌اند برای شکل‌گیریِ ایمان دینی؟