هنگامیکه بازگردادن تاریخ به عقب به کشمکش عمده میان نیروها تبدیل می گردد، بی شک تاریخ دارد مسیری خلاف جریان طبیعی و همیشگی اش را طی می کند و نباید انتظاری جز فرا رسیدن سیاه ترین دوران و شرایط را داشت. اما مصداق عملی این تلاش برای بازگردادن تاریخ نه فقط در تلاش نیروهای عقب گرای اسلامی برای به عقب کشاندن تاریخ به چهارده قرن گذشته و برقراری نظام خلافت – که این از نظر تاریخی امری غیر عملی است – بلکه و بیشتر، در تلاش های نیروی مقابل آن است که هم امروزی تر و هم قدرتمندتر است و بهانه مناسب تری در دست دارد تا تحت نام دفاع از آزادی بزرگ ترین ضربه ها را به دست آوردهای آزادی خواهانه بشری وارد کند.
