نویسنده: میرزا آقاخان کرمانی، تاریخ ایران به ما نشان میدهد که فاتحین اسلام و تازیان علیه السلام به ضرب شمشیر عرض این آئین را به ایران نمودند و برهان قاطع و حجّت صریح و دلیل صحیح ایشان تیغ تیز و سنان خون ریز بود و هر کس ایمان آورد، خودش اسیر، زنش کنیز مجاهدین، خونش محفوظ، مالش متعلق با غازيان مسلمین. رساله صد خطابه که نیمه کاره مانده، اثری است اصیل که از سه مکتوب هم صریح اللهجه تر است. در واقع میتوان گفت این دو کتاب تکمیل و نقطه کمال راهیست که فتحعلی آخوندزاده آغازیده بود. نویسندگانی همچون احمد کسروی، صادق هدایت، علی دشتی، صادق چوبک، محمد علی جمالزاده و… کم و بیش از آقاخان کرمانی تاثیر گرفته بودند ولی هیچکدام نخواستند یا نتوانستند به همین اندازه بی پرده و صریح اللهجه به مسائل حساس جامعه ایرانی بپردازند.
دسامبر 17