یکی از منابع مهم عصر صفوی ، خاطرات و مشاهدات مبلغان مذهبی این عصر است که هر چند گاه با اهداف سیاسی ، اقتصادی و مذهبی مدتی را در ایران می گذراندند و اغلب نیز موفق به دریافت امتیازات مختلف سیاسی و بازرگانی برای دولت متبوع خود می شدند. برخی از این مبلغان مذهبی با تسلطی که بر زبان های شرقی داشتند، موفق شدند که از وجهه خاصی در دربار صفوی برخوردار شوند و سال های متمادی را در ایران اقامت کنند. یکی از مبلغان معروف و موثر در جریانات تاریخی اواخر دوره صفوی « تادوز یودا کروسینسکی » است که مدت هجده سال در ایران زندگی کرد و خود شاهد دوره افول دولت عظیم صفوی و سال های سقوط آن بود. کتاب سفرنامه کروسینسکی در ۱۲۵ صفحه در برگیرنده مشاهدات وی از رویدادهای دوره صفوی در ایران می باشد.
