تاریخ شیعه و فرقه های اسلام تا قرن چهارم

نویسنده: محمد جواد مشکور
این نوشته شامل فرق نخست اسلام و سنت و اجتماع و مذهب های فقهی و کلامی و فرق شیعه اعم از شیعه امامیه و غلاه و اسماعیلیه است. نویسنده ی معروف محمدجواد مشکور در سال هزار و دویست و نود و هفت در تهران به دنیا آمده است. او درس های ابتدایی خود را در مدرسه ی دارالفنون سپری کرده است. نویسنده اگرچه سعى بر نگارش تحقیقى اثر و رعایت انصاف داشته، اما در برخى موارد دچار لغزش شده که ناشر در مقدمه‌اش بر کتاب، به شش مورد از آنها اشاره کرده است. همچنین على‌اکبر عباسى در انتهاى مقاله «نقد و نظرى بر کتاب…» ارزیابى کوتاهى بر این کتاب نوشته که مطالعه آن پیش از ورود به کتاب مفید خواهد بود. کتاب با حوادثى از تاریخ صدر اسلام که به‌نوعى در شکل‌گیرى فرق نقش داشته‌اند، آغاز شده است. تکیه این بحث‌ها بر روند شکل‌گیرى تشیع است. شروع بحث در ارتباط با اختلاف دو طایفه قریشى بنى عبدمناف (بنى هاشم) و بنى عبدشمس (بنى امیه) و پایان این قسمت در مورد شهادت حسین بن على و واقعه کربلاست