نوشته ناظم الاسلام کرمانی به اهتمام علی اکبر سعیدی سیرجانی
کتابی است در مورد تاریخ نهضت مشروطیت ایران نوشته شده و بیشتر آن شامل خاطرات روزانه نویسنده، از ذیحجه ۱۳۲۲ تا رجب ۱۳۲۷ قمری می باشد. در این کتاب وقایع و جریانات تاریخی معطوف به افراد، مورد بررسی قرار گرفته و همچنین “ادوارد براون”، مولف کتاب “تاریخ ادبیات ایران”، این کتاب را از نظر سبک و جمله بندی و استناد بر تاریخ های عمومی افرادی چون رضاقلی خان هدایت و محمد تقی خان سپهر، برتر دانسته است. در این اثر ارزشمند اخبار و اطلاعات دست اول از مذاکرات و گفتگوهای سیاسی رهبران مشروطه تهران (به ویژه سید محمد طباطبایی) به دست آمده است. ناظم الاسلام سال ها نظامت “مدرسه اسلام” را که طباطبایی موسس آن بود، بر عهده داشت و در جریان نهضت نیز یکی از نزدیکان و محارم طباطبایی بود. می گویند اطلاعاتی که ناظم الاسلام از نحوه تفکر سیاسی رهبران مشروطه ذکر می کند در واقع جهت حرکت جریان مشروطه را مشخص می سازد.
دسامبر 21