دیباچه‌ ای بر فرهنگ استبداد در ایران

نوشته “احمد میری”
این کتاب، چگونگی تاثیر ساختار نظام استبدادی در ایران (با تاکید بر عصر پهلوی) بر شکل‌گیری فرهنگ سیاسی بررسی و ارزیابی شده است. به عبارت دیگر، نگارنده نشان می‌دهد که سیاست چگونه در ساخت فرهنگ سیاسی ملت ایران ریشه دوانیده و قدرت سیاسی برای حفظ و استمرار حیات خود چگونه فرهنگ سیاسی را شکل و سازمان می‌دهد. مولف اعتبار نگرش خود را تا حد زیادی از روی مجموعه ضرب‌المثل‌ها، تکیه کلام‌های مردم، ادبیات سیاسی و رفتار سیاسی بازگو کرده که به نوعی در متون تاریخ معاصر منعکس شده است. رفتارهایی که در قالب‌های گوناگون از جمله تسلیم، تملق، چاپلوسی و سیاست گریزی، بدبینی نسبت به سیاست و بی‌اعتباری نسبت به نخبگان سیاسی، خودسانسوری و خشونت سیاسی، بستر مناسبی برای شیوع پیدا می‌کند.

یادگار خون سرو


نوشته “هوشنگ ابتهاج (سایه)”
او در ۶ اسفند ۱۳۰۶ در رشت متولد شد و ۱۹ مرداد ۱۴۰۱ درگذشت. پدرش آقاخان ابتهاج از مردان سرشناس رشت و مدتی رئیس بیمارستان پورسینای این شهر بود. ابتهاج سرپرست برنامه گل‌ها در رادیوی ایران، پس از کناره گیری داوود پیرنیا و پایه‌گذار برنامه موسیقایی گلچین هفته بود. تعدادی از غزل‌های او توسط خوانندگان ترانه اجرا شده‌است. ابتهاج در جوانی دلباخته دختری ارمنی به نام گالیا شد که در رشت ساکن بود و این عشق دوران جوانی دست مایه اشعار عاشقانه‌ای شد که در آن ایام سرود. بعدها که ایران غرق خونریزی و جنگ و بحران شد، ابتهاج شعری با اشاره به همان روابط عاشقانه‌اش با گالیا سرود. او همچنین از مهمترین شاعران سیاسی اجتماعی روزگار خود بود. بسیاری از شعرهای او علیه استبداد دوران پهلوی سروده شده بودند. ابتهاج پس از قتل عام ۱۷شهریور در اعتراض به رژیم پهلوی از مدیریت رادیو استعفا داد. آثار سایه هم در آغاز چندی کوشید تا به راه نیما برود؛ اما، نگرش مدرن و اجتماعی شعر نیما، به ویژه پس از سرایش ققنوس، با طبع او که اساسا شاعری غزلسرا بود؛ همخوانی نداشت. پس راه خود را که همان سرودن غزل بود را با پیروی از شهریار؛ دنبال کرد.
سایه در سال ۱۳۲۵ مجموعهٔ «نخستین نغمه‌ها» را، که شامل اشعاری به شیوهٔ کهن است، منتشر کرد. در این دوره هنوز با نیما یوشیج آشنا نشده بود. «سراب» نخستین مجموعهٔ او به اسلوب جدید است، اما قالب همان چهارپاره‌است با مضمونی از نوع تغزل و بیان احساسات و عواطف فردی؛ عواطفی واقعی و طبیعی. مجموعهٔ «سیاه مشق»، با آنکه پس از «سراب» منتشر شد، شعرهای سالهای ۲۵ تا ۲۹ شاعر را دربرمی‌گیرد. در این مجموعه، سایه تعدادی از غزل‌های خود را چاپ کرد و توانایی خویش را در سرودن غزل نشان داد تا آنجا که می‌توان گفت تعدادی از غزل‌های او از بهترین غزل‌های این دوران به شمار می‌رود.

حکومت سایه ها _اسناد محرمانه و سیاسی میرزا حسین خان سپهسالار


به کوشش محمدرضا عباسی،
سندهای محرمانه و سیاسی میرزاحسین خان سپهسالار میرزا حسین قزوینی (۱۲۶۰-۱۲۰۷) معروف به مشیرالدوله، و بعد ملقب به سپهسالار، به مدت دو سال صدراعظم ناصرالدین شاه قاجار بود. او فرزند میرزا نبی قزوینی بود. پس از تحصیلات مقدماتی و مدتی تحصیل در دارالفنون، به ماموریت‌های خارجی رفت. به زبان‌های فرانسوی و انگلیسی تسلط داشت. او در دوران صدراعظمی امیرکبیر نزدیک به سه سال کارپرداز ایران در بمبئی بود و مدتی پس از مراجعت از هندوستان، کنسول ایران در تفلیس شد. در سال‌های آخر صدارت میرزا آقاخان نوری، وزیر مختار ایران در استانبول شد. او ده سال وزیرمختار ایران در استانبول بود و پس از آن هم با رتبه” سفیرکبیری دو سال دیگر در استانبول ماند. مشاور حقوقی و همراه‌ترین فرد به سپهسالار حاج قربان‌خان هندویی آملی بود.

ظلمت در نیمروز


نوشته “آرتور کستلر” ترجمه محمود ریاضی و علی اسلامی،
برای اولین بار در سال ۱۹۴۰ به انتشار رسید. این کتاب که شناخته شده‌ترین اثر کستلر به حساب می‌آید، داستان زندگی بلشویکی به نام روباشوف را روایت می‌کند که توسط حکومت شوروی طرد شده، به زندان انداخته شده و به اتهام خیانت، محاکمه می‌شود. این رمان، تصویری از سیاست‌های کابوس‌وار زمانه معاصر را در قالب داستانی فوق‌العاده جذاب ارائه می‌کند. قهرمان این اثر، مرد سالخورده‌ای است که توسط حزبی که خودش در شکل‌گیری و به قدرت رسیدن آن، نقش بسزایی ایفا کرده، به زندان انداخته شده و شکنجه روحی و روانی می‌شود. ظلمت در نیمروز با ارائه تصویری بی‌نهایت دقیق و قابل باور از درد و رنج مردی تنها، سوالات بنیادینی درباره مفهوم هدف و وسیله و ارتباط آن با سیاست‌های گذشته، حال و آینده بشر مطرح می‌کند.

حاکمیت، دموکراسی و سیاست جهانی در دوران جهانی شدن


نوشته “کلاوس مولر” ترجمه لطفعلی سمینو،
نویسنده‌ این کتاب استاد دانشگاه برلین در رشته‌ علوم اقتصادی و سیاسی مبحث جهانی شدن را از زاویه‌ دیدی کلی و با در نظر داشتن مسائل عمومی اقتصادی، سیاسی و اجتماعی بررسی کرده است. در بخش نخست کتاب، درباره‌ مفهوم جهانی شدن، حکومت و دموکراسی بحث می‌شود و طی آن به موج‌های دموکراسی، اقتصاد سیاسی نوین، و تجربیات جهانی شدن در عرصه‌ها‌ی منطقه‌ای اشاره می‌گردد. بر این اساس این امر که جهانی شدن امروزه هم‌چون تهدیدی برای دموکراسی تلقی می‌شود، نشانه‌ای از وجود مخطوری است که در فصل نخست کتاب بدان پرداخته شده است. نویسنده در این فصل تاکید می‌کند که شرط اصلی برای شرکت موفقیت‌آمیز در فرایندهای جهانی شدن نه وجود بازارهای بدون قید و بند آن‌چه برخی منابع نولیبرال تبلیغ می‌کنند، بلکه دموکراسی و پیش شرط‌های بسیار پیچیده‌ی آن است. در فصل دوم نیز درباره‌ دومین تفاوت مهم موج کنونی جهانی شدن با امواج پیشینی که در چارچوب قدرت‌های جهانی قدیم، دولت‌های استعماری و امپراتوری تاریخی به خرکت درآمدند، بحث شده است. نویسنده خاطرنشان می‌کند: “امروز توانمندی کنشی سیاسی مستلزم آمادگی و توان همکاری چند جانبه است. سازمان‌های بین‌المللی تخصصی که تعداد آن‌ها رو به فزونی است، مانند انجمن جهانی پست، و یا اتحادهای ویژه، مانند گروه هفت کشور صنعتی بزرگ جهان، می‌توانند تنها بخشی از این وظایف را به عهده گیرند. تعیین و تامین نیازمندی‌های عمومی جهانی مستلزم قرار داشتن درمراکز تصمیم‌گیری است که فقط تشکیلات وابسته به سازمان ملل متحد از آن برخوردارند. اما پرنفوذترین تشکیلات در بین همین سازمان‌ها نیز، به طوری که به تازگی هم‌چون انتقاد از خود بیان شده است، آن‌هایی هستند که “کشورهای ثروتمند برای کشورهای ثروتمند بنیان‌گذارده‌اند”. دومین مساله‌ بزرگ قانونیت جهانی شدن از این مشکل ناشی می‌شود. صندوق بین‌المللی پول و بانک جهانی بنابر اساس نامه‌های خود، برای بالا بردن سطح رفاه و توان رشد اقتصاد همه‌ اعضایشان تاسیس شده‌اند؛ اما سیاست‌گذاری آنها در محافل دولتی غربی انجام و برای اهداف آن‌ها به کار گرفته می‌شوند”.

فرهنگ ریشه شناختی واژه ها و کوتاه نوشته های دخیل اروپایی و آمریکایی در فارسی


نوشته “رضا زمردیان”
سابقه تاریخی ورود واژگان اروپایی و آمریکایی به زبان فارسی به ارتباط میان ایران و اروپا در زمان زمامداران شاه عباس اول و جانشینان او باز می‌گردد. در آن دوره سفرا و ایلچیان و جواهرفروشان و … به ایران آمدند و با اوضاع جتماعی و ادبیات ایران آشنا شدند و در بازگشت به کشورهایشان سفرنامه‌هایی نوشتند. این فرهنگ حاصل تلاش نویسنده در جمع‌آوری واژگان و کوتاه‌نوشته‌های دخیل اروپایی و آمریکایی در زبان فارسی و سرانجام ریشه‌یابی و توصیف آنهاست.

کردستان و انقلاب

نوشته “بهزاد خوشحالی”
هدف از گرد آوري اين مجموعه،آشنايي با يكي از پراهميت ترين دوره هاي تاريخ كردستان و ايران است.خوانندگان اين مجموعه با بسياري از رويدادها و شخصيت هاي آن دوران آشنايي دارند،اما آشنايي با انديشه هاي آنان در همان عصر،وجايگاه انديشه ورز ايشان از زبان خود آنها بسي جالب تر مي نمايد. سرزمين كردستان در آن دوران،روزگار نگراني هاي سياسي و اضطراب هاي اجتماعي از يك سو و كشاكش هاي مسلكي از سوي ديگر بوده است،عصري كه يكي از پرتلاطم ترين دوره ها در تاريخ نوين ايران و دوره اي است كه انقلاب ايران به بار نشست،دوران بي ثبات گذار را پشت سر نهاد و دوره ي ناآرامي كردستان را تجربه كرد. مجموعه ي حاضر،سرگذشت چگونه انديشيدن و چه كردن،چگونه تلقي كردن و چگونه پنداشتن،چگونه تاثيرگذاردن و چگونه تاثير پذيرفتن،و چه بودن ها و چه شدن ها در اين دوران سركش است.

هری پاتر و قدیسان مرگبار


نوشته‌ی جی کی رولینگ،
از خانه‌ی لوسیوس مالفوی «شخصیت تخیلی داستان، فرماندار مدرسه‌ی عالی جادوگری هاگوارتز» شروع می‌شود؛ جایی که لرد ولدمورت و مرگ خواران در حال کشیدن نقشه برای به قتل رساندن هری پاتر، به دلیل بی‌اثر شدن جادوی باستانی مادرش در هفدهمین سالروز تولد او هستند. در همین حال هری به همراه رون و هریمون ولدمورت را دنبال می‌کنند و در این راه هری به راز وسیله‌های مرگباری که صاحبش را به قدرت ارباب مرگ بودن می‌رساند پی می‌برد. در بخشی از کتاب هری پاتر و قدیسان مرگبار می‌خوانیم:صدای به هم خوردن شدید در جلویی در راه پله طنین انداخت و صدایی غرید:”هی، تو”

ترس از تاریکی


نویسنده: سیدنی شلدون ترجمه میترا میرشکار،
آخرین کتاب سیدنی شلدون، نویسنده محبوب آمریکایی بود که در سال 2004 منتشر شد. این رمان تمام پس زمینه های درام، حادثه ای، معمایی، عاشقانه و حتی علمی-تخیلی را در خود جای داده است.

جوان خام


نویسنده: داستایوفسکی ترجمه عبدالحسین شریفیان،
داستان این رمان درباره جوان ۱۹ ساله‌ای به نام آرکادی دالگورکی است. او راوی داستان است و قصد دارد روابطش را با جامعه و پدرش بیان کند. دالگورکی که پسری نامشروع است به معنای واقعی کلمه یک جوان خام است و خودش نیز به خوبی از این موضوع آگاه است. می‌توان او را فردی بی‌هویت دانست که می‌خواهد با بیان داستان زندگی و روابطش، خود را پیدا کند.