نوشته برتراند راسل ترجمه “س.الف.س.طاهری”
کتاب چرا من مسیحی نیستم، متن سخنرانی‌ است که برتراند راسل در ۶ مارس ۱۹۲۷ در انجمن ملی غیر مذهبیان در شمال لندن ایراد کرد که به صورت جزوه ‌ای در همان سال چاپ شد و پس از ویرایش پائول ادوارد، ویراستار کتاب ‌های راسل، به شهرت بیشتری رسید.

اثر حکیم خیام نیشابوری به کوشش امیرحسین خنجی

خیام نام مجموعه اشعار غیاث‌الدین ابوالفتح عمر بن ابراهیم خیام نیشابوری مشهور به خیام در قالب شعری رباعی است که در سده‌ های پنجم و ششم هجری به زبان فارسی سروده شده ‌اند و عمدتاً بیانگر دیدگاه ‌های فلسفی او می ‌باشند. این اشعار در زمان حیات خیام به واسطه تعصب مردم مخفی بوده و تدوین نشده و تنها بین یکدسته از دوستان همرنگ و صمیمی او شهرت داشته یا در حاشیهٔ جنگ ها و کتاب ‌های اشخاصی بطور قلم ‌انداز چند رباعی از او ضبط شده، و پس از مرگش منتشر گردیده ‌است. به همین خاطر در تعداد این رباعی ‌ها و نیز حقیقی یا جعلی بودن بعضی از آن ‌ها اختلاف نظر وجود دارد. خیام زندگی ‌اش را به‌عنوان ریاضی ‌دان و فیلسوفی شهیر سپری کرد، این در حالی بود که معاصرانش از رباعیاتی که امروزه مایه شهرت و افتخار او هستند بی‌خبر بودند. در چند قرن اخیر این رباعیات بسیار مورد توجه قرار گرفته، به زبان‌های بسیاری ترجمه شده‌ اند و تصحیحات فراوانی در آن ‌ها صورت گرفته‌ است.

نوشته کورش نیکنام
این کتاب بر اساس پژوهشی است که پدید­آورنده در چارچوب برنامه ­های مصوب سال ۱۳۷۴ پژوهشکده مردم شناسی سازمان میراث فرهنگی در باره آیین­ها و مراسم سنتی زرتشتیان ایران انجام داده ­است. در بخشی از پیش­گفتار کتاب آمده است: “آداب و رسوم هر قوم یا ملتی، گنجینه پر ارزشی است از فرهنگ، هنر و اخلاق مردم یک مرز و بوم که به مرور زمان شکل یافته و پس از گذر از فراز و فرود­های گذشته­ های دور، امروز به دست آن قوم رسیده است. این گنجینه چنانچه به درستی از نسلی به نسل دیگر نرسد، از بین خواهد رفت؛ یا این که در برابر هجوم فرهنگ بیگانه، دستخوش دگرگونی­های جبران ­ناپذیر خواهد شد. فرهنگ درخشان و پرآوازه ایران زمین نیز که تداوم فرهنگ پربار و دیرینه این سرزمین کهن­سال است، گنجینه ای از هنر، آداب، رفتار، سنت­ها و به طور کلی دانش و بینش نیاکان فرزانه ما است که از زمان­های دور تاکنون به تدریج فراهم گشته است.

نوشته یرواند آبراهامیان ️ ترجمه آقایان احمد گل محمدی و محمد ابراهیم فتاحی

یکی از کتاب ‌های برجسته در زمینه علوم سیاسی همین کتاب “ایران بین دو انقلاب” اثر یرواند آبراهامیان است. آبراهامیان در این کتاب به تحلیل تاثیرات متقابل سازمان‌های سیاسی و نیروهای اجتماعی ایران از سده‌ نوزدهم میلادی تا انقلاب اسلامی ۱۳۵۷ می‌پردازه و نیروهای اجتماعی را به “گروه‌های قومی” و “طبقات اجتماعی” تقسیم می ‌کند و با توجه به دستاوردهای جامعه‌ شناسان تاثیرات نظام‌ های سیاسی بر نظام ‌های اجتماعی را بررسی می‌کند.آبراهامیان کارش را با تبیین ساختار اجتماعی سیاسی دوره‌ قاجار و علل و پیامد های انقلاب مشروطیت آغاز می‌کند و با بررسی دوره‌ رضاشاه و سقوط او و سال‌ های بحرانی شهریور ۲۰ تا مرداد ۱۳۳۲ ادامه میده و بر این دوره، به‌ ویژه تاثیر و تاثرهای نیروهای سیاسی تاکید می ‌کند، سال ‌های پس از کودتا را تا آستانه‌ انقلاب اسلامی ۵۷ به انگیزه‌ ریشه ‌یابی علل وقوع انقلاب و نیروهای موثر در آن از نظر می‌ گذراند و اهم حوادث و نیروهای سیاسی و اجتماعی موثر این دوره را تجزیه و تحلیل می‌کند و این‌گونه نتیجه می‌گیرد که علت وقوع انقلاب توسعه‌ ناهمگونی بود که حکومت محمد رضاشاه، خواه ناخواه، در پیش گرفته بود. آبراهامیان با بررسی نقش مهم اسلام و نیز نقش تعیین‌کننده‌ شخص خمینی در پیروزی انقلاب بررسی را به پایان می‌ برد. بی ‌گمان ایران بین دو انقلاب کتابی خوب در بررسی تاریخ هفتاد ساله‌ ایران است.

نوشته سید محمدعلی جمال زاده
ایشان نوشتن این کتاب را در آبان ۱۳۲۳ در ژنو به پایان ‌رساند. این داستان در هشت فصل یا پرده نگاشته ‌شده و نویسنده با قلم طنز آمیزی سرنوشت خیالی خود را در صحرای محشر به تصویر می ‌کشد. این کتاب هم از کتاب ‌های ممنوعه در ایران می ‌باشد.در داستان “صحرای محشر” شما با مردی بذله گو روبرو هستید که پشت لبخند رندانه اش گوشه و کنایه هایی شجاعانه به متقلبان و دین فروشان و ریاکاران سنتی و مدرن جامعه ایران زده است. و همین میتواند توجیهی مناسب برای ممنوعیت چاپ آن در نظام ریا زده و دروغ پرست کنونی باشد. جمال زاده آنقدر بزرگ است که نمیتوانند او را طرد کنند و آنقدر آثارش به کام آنها تلخ است که نمیتوانند اجازه چاپ بدهند.

نوشته هرمز شهدادی

این اثر برای نخستین و آخرین بار در بهار ۱۳۵۷ توسط نشر کتاب زمان چاپ شد و یادآور وقایع تاریخی و اجتماعی ایران است که راوی در فاصله یک شب تا صبح آن را بازگو می‌کند و نشر این رمان زیبا همان سال ۵۷ متوقف شد و این کتاب جز کتابهای ممنوعه قرار گرفت. هرمز شهدادی در این کتاب با قراردادن بخشی از تاریخ روشن ‌فکری ایران بر زمینه‌ ای داستانی، به ارزیابی نقش روشنفکران در دوره ‌های مختلف تاریخ معاصر ایران پرداخته است. در داستان شب هول، دو شخصیت وجود دارد: یکی از آنها فرهیخته، روشنفکر و استاد دانشگاه و دیگری لمپن به تمام معنا یا نمک به حرام است. پیشینه این دو در رمان به یک جا ختم می‌شود. خاستگاه و ریشه‌های آنها یکی است. در این مفهوم به گمان نویسنده، روشنفکری ایران در گنداب (در همان لمپنیسم، اما در پشت نقاب فرهیختگی) ریشه دارد. استاد دانشگاه، فردی ترسو، محتاط و محافظه‌کار است. خشم او متوجه درون است. یعنی افسرده و خودآزار (مازوخیست) است. برخلاف او، خشم فرد دیگری که مأمور ساواک است، متوجه بیرون است. یعنی برون‌گرا و آزار کام (سادیست) است.

این دیوان در سال ۱۳۱۴ هجری شمسی منتشر شد و مورد توجه افراد زیادی قرار گرفت. این دیوان شامل اشعاری است که پروین اعتصامی قبل از سی سالگی سروده است و بیش از چند صد غزل، قصیده، قطعه و مثنوی است. اشعار پروین دارایی زیبایی و جذابیت خاصی است که اغلب حالت مناظره را دارند و برخی پروین اعتصامی را با مناظره هایش می شناسند.

نوشته دکتر ناصر پاکدامن
پرونده قتل کسروی همچنان گشوده است. همه کسانی که استقرار جامعه ای بر پایه عدل و داد و آزادی و برابری را در ایران خواهانند می باید رسیدگی مجدد به پرونده قتل کسروی را خواستار شوند. تا این ظلم بزرگ برجاست کجا می توان از داد و دادگستری سخن گفت. دکتر ناصر پاکدامن با بررسی اسناد و مدارک دست اول آن دوره (پس از شهریور ۱۳۲۰) خواننده را با نقش و جایگاه کسروی در نقد دین و خرافه زدایی آشنا می کند و نشان می دهد که چگونه تلاشهای پیگیر او در این زمینه، دشمنی ها و بیتابی های متعصبان مذهبی و ارباب دین را برانگیخت تا آنجا که سرانجام روز ۲۰ اسفند ۱۳۲۴ در اتاق بازپرسی کاخ دادگستری به ضرب گلوله وی را از پای در آوردند.

اثر: ابوالقاسم فردوسی
راوی: اسماعیل قادر پناه

بر اساس نسخه معتبر چاپ مسکو